Ter inleiding
Mijn vader (destijds dj en dus kenner van die muziek) vindt dat de beste muziek ooit in de jaren 60 is gemaakt. Waarmee hij volgens mij een punt heeft, want er was geen decennium waarin de muziek zo bol stond van brede vernieuwing, wederzijdse inspiratie en experiment. Na die periode stopte die ontwikkeling uiteraard niet, maar liep de decennia erna gewoon door in nieuwe genres.
Zelf ben ik blij ook zo'n periode vol muzikale progressie, ontwikkeling en experiment actief te hebben meegemaakt. Dat was met de opkomst van de alternatieve (ook wel 'indie') rockmuziek: vanaf eind jaren 80 tot pakweg medio nineties. De schatzoeker vond toen vele schatten, met vernieuwende en ook jaren later nog onderscheidende albums.
Het subjectieve van favorieten lijstjes
Uiteraard is er weinig zo subjectief en persoonlijk als het benoemen van je favoriete kunst. Je kunt natuurlijk objectief kwaliteit (h)erkennen, maar dat maakt het nog niet favoriet. Zo zijn er door de tijd heen in alle genres enorm veel onderscheidende kwalitatief goede albums gemaakt, die toch niet allemaal je favoriet kunnen zijn. Favoriete muziek moet aansluiten op wie je bent of juist in een bepaalde periode in je leven was. Anders gezegd: zoals met zoveel kunsten gaat het ook om het gevoel dat je erbij hebt of had; de associaties, je (eerste) kennismaking ermee, welke soundtrack het voor je was of is.
Ik heb mijn persoonlijke lijst met beste 10 albums opgesteld. Hoe ik te werk ben gegaan? Eerst heb ik een longlist gemaakt, waaruit ik mijn persoonlijke top 10 heb samengesteld. Je vindt die Top 10 hieronder, met steeds een korte toelichting en een geselecteerd nummer. De meeste van deze albums zijn 'groeibriljanten' in het genre 'alternatieve gitaarmuziek': op het eerste gehoor niet al te toegankelijke albums, die pas na meerdere luisterbeurten hun volledige schoonheid vrijgeven.
Mijn Top 10 Beste/favoriete albums
1: The Beatles - Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967)
Sgt. Pepper's is een 'landmark' in de muziekhistorie van de meest invloedrijke band ooit, die ook ruim een halve eeuw later nog steeds staat als een huis. Het scharnierpunt in hun muzikale loopbaan: van tieneridolen werden ze muzikale kunstenaars. Sgt Pepper's is het nooit meer overtroffen eerste product van hun studiojaren. Alles kwam hierin samen: hun vernieuwende songwriting, experiment, krachtige arrangementen, perfectie, lef en vertrouwen in eigen kunnen. Opgenomen in 4 maanden vanaf begin december 1966. Ieder liedje als uitgewerkt kunstwerk op zich, dit inclusief gebruik van nieuwe instrumenten en opname technieken. Geweldig hoe naadloos muzikale reuzen Lennon en McCartney elkaar aanvulden. Hoe John 'it can't get much worse' toevoegde aan Paul's 'Getting better' of zijn geweldige tegenzang in Paul's 'Leaving Home'. Andersom net zo goed. Paul die z'n 'Woke up fell out of bed' integreerde in John's epische 'A day in the life'. Het blijft onbegrijpelijk hoe zoveel talent op het juiste moment kon samenvallen om tot zo'n uitzonderlijk meesterwerk te komen. Of zoals Rick Rubin, die hun muziek ontleedde en tracks met Paul McCartney besprak, het in overtreffende trap zei: "For me, the Beatles are proof of the existence of God." Ik bedoel maar! Dit album op plaats één als toonbeeld van hun hele oeuvre. En dan te bedenken dat de geniale nummers 'Strawberry Fields Forever' en 'Penny Lane' uit deze zelfde opnamesessies, door EMI beleid, niet eens het album haalden. The Beatles, by far, de beste band die ooit heeft bestaan en zal bestaan.
2: Daryll-Ann - Weeps (1996)
Op de tweede plaats een wat mij betreft geniaal indie-rock album. Het Nederlandse Daryll-Ann maakte dit ijzersterke 'Weeps' in 1996, vol perfecte a-typische popliedjes, gebouwd op Beatles fundamenten. Inclusief meeslepende opbouw, geweldige melodieën, meerstemmige samenzang en krachtige arrangementen. Het vijftal werd naar songwriting gedragen door Jelle Paulusma en Anne Soldaat. De tweestemmige samenzang van Jelle met zijn broer Coen klinkt als een klok. 'Weeps' (opgenomen in Weesp) was hun derde album en ze wisten bij het gereed komen dat het van bijzondere kwaliteit was. Helaas bleef de gehoopte doorbraak uit. Ondanks goede recensies wist het album geen grote verkopen te behalen. Kortom: een redelijk onbekend meesterwerk van Nederlandse bodem. De band ging in 2004 kort na het uitkomen van hun album 'Don't Stop' uit elkaar. Een paar weken voor hun split-up zagen we ze in dat voorjaar van 2004 nog optreden in Nighttown in Rotterdam. Jaren later verzorgden ze nog een reünie toer.
Luister naar de sterke samenzang in het pakkende 'Proper Line': klik
hier.
3: Swell - Well (1993)
'Well is one of my favourite album of all times', schreef ik in een brief aan dit viertal uit San Francisco. Swell maakte dit onderscheidende album (hun tweede) in 1993. Verrassende composities, cleane akoestische slaggitaar naast vervormde leadgitaar. Dit bij een onderscheidende (lo-fi) opname techniek met veel sfeer, inclusief buiten opgenomen tussen-tracks. Swell wist mede door te experimenteren met de (plaats van de) microfoons tijdens de opnames een eigen sound te creëren. Luister maar eens naar de ruimtelijke vastlegging van het dragende drumwerk van Sean Kirkpatrick. Ik stuurde hen destijds die brief dat ik het een geweldig album vond en hield enkele jaren contact met bassist Monte Vallier. Ze traden ook een aantal keren in Nederland op. Na hun optreden in Den Haag zijn we met bassist Monté nog wat gaan drinken. Na een optreden op het Lowlands festival in 1997 nodigde hij me backstage uit (waardoor ik een fenominaal optreden van dEUS vanaf de zijkant op het podium kon bekijken). Met ons eigen coverbandje 'Against the Grain' waren wij destijds de eersten die Swell nummers van dit album coverden ('Down' en 'Wash your Brain'). Wat ze daar in de US dan weer leuk vonden om te horen.
Luister maar eens naar het nummer 'At Long Last': klik
hier.
4: Kiss my Jazz - Doc's place friday evening (1996)
Zo'n volgorde in een album Top 10 is natuurlijk altijd tijdsafhankelijk. Er zijn namelijk een heel aantal jaren geweest, dat ik dit unieke album op m'n eerste plaats had staan. Toen gitarist/kunstenaar Rudy Trouvé uit het Belgische dEUS stapte, verzamelde hij een heel aantal vrienden/muzikanten uit de Antwerpse muziekscene om zich heen. Ze vormden het experimentele collectief 'Kiss my Jazz'. Dit album 'Doc's Place' was hun volstrekt unieke arty/jazzy debuutalbum, dat bol staat van het experiment. Met dikwijls wat vervreemdende nummers in onnavolgbare arrangementen, ergens tussen alternative rock en jazz in. Het levert een allesbehalve commercieel album op dat totaal uniek is in z'n soort. Als 'grijsdraaien' ook met cd's mogelijk was geweest, dan was deze bij mij grijs gedraaid. Dit Kiss my Jazz album was de grootste inspiratiebron tijdens de eerste jaren van onze eerste eigen liedjesband annex rariteitskabinet 'Cortege du Sage' (klik
hier). We hebben enorm veel plezier beleefd aan dit album. Zo veel zelfs dat ik vriend/mede bandlid Léon bij het betrekken van zijn nieuwe huis dit straatnaambord kado gaf, dat het poortje naast zijn huis siert.
Luister maar eens naar het kostelijke 'Penetrator':
klik
5: Unwound - New Plastic Ideas (1994)
De hoes van dit album doet iets anders vermoeden, maar Unwound speelde een soort rauwe post-hardcore. Normaal gesproken is dit geen genre dat me aanspreekt, maar dit vormt de enorm goede uitzondering die de regel bevestigt. Rauwe composities en uitvoeringen, vol intensiteit en hard/zacht afwisselingen. Zanger en componist Justin Trosper schreeuwt meer dan hij zingt. De nummers zitten naar opbouw en intensiteit enorm goed in elkaar. Ook bij dit trio uit de Amerikaanse staat Washington alternatieve gitaarstemmingen en tegentonen. New Plastic Ideas uit 1994 is ook zo'n album dat pas na meerdere luisterbeurten toegankelijker wordt. Vanaf 1991 brachten ze op hun label 'Kill Rock Stars' acht albums uit, waarbij deze er voor mij altijd bovenuit is blijven steken. Unwound trad ook in Nederland op. Ik herinner me een optreden in Rotterdam. Opvallend daarbij was dat de zang met voorbedachte rade zo zacht in de gitaarmuur werd ingemixt, dat deze slechts met moeite hoorbaar was.
Voor openingsnummer 'Entirely Different Matters': klik
hier.
6: Slint - Spiderland (1991)
Nog altijd onbegrijpelijk hoe dit jonge viertal uit Louisville in staat was dit onconventionele complexe album in een paar dagen op te nemen. Spiderland staat volstrekt op zichzelf, laat zich met niets vergelijken. Als een sfeervolle, soms zelfs wat onheilspellende, van begin tot einde intrigerende film-noir, maar dan als album. Belang van het album werd kort na de release in kleine kring muziekliefhebbers wel opgemerkt, maar Slint was direct na de release al uit elkaar. Ik merkte het album in 1991 kort na release op, door een recensie in muziekblad OOR. Erin werd gesproken over een album dat pas na meerdere draaibeurten de kwaliteit vrij zou geven. Een spannende groeiplaat, die onder je huid zou gaan zitten. Jaren later (in 2005) kwamen de leden van Slint toch weer bij elkaar voor een reünie tour, waarbij ze Spiderland integraal live speelden. Vriend Léon en ik vlogen ervoor naar London om twee avonden in 'The Forum' naar hen te luisteren. In 2014 kwam een 1,5 uur durende documentaire uit over dit 'muzikale wereldwonder': klik
hier voor de Youtube link.
Inde jaren 90 waren we op Kreta en maakten er deze foto
Voor Breadcrumb Trail, het openingsnummer van het album: klik
hier.
7: Pavement - Crooked Rain, Crooked Rain (1994)
Pavement was een invloedrijke (lees: vernieuwende en volstrekt unieke) band in de stroom Amerikaanse alternatieve (indie) gitaarbands. In 1992 kwamen ze met debuutalbum 'Slanted & Enchanted', dat internationaal werd opgemerkt bij de liefhebbers van alternatieve muziek. Het is moeilijk om hun muziek te omschrijven. De nummers zijn wat tegendraads, maar hebben (in 2e instantie) ook zeker iets toegankelijks. Zanger/componist Stephen Malkmus zingt karakteristiek, niet helemaal zuiver, soms wat lijzig. Wat ook geldt voor de bijbehorende gitaarsolo's. De teksten zijn onnavolgbaar, hun uitstraling nonchalant. In 1994 kwamen ze met dit album 'Crooked rain, crooked rain'. Wat een aantrekkelijke verzameling songs, dikwijls op basis van alternatieve gitaarstemmingen. Inclusief het meest blije nummer ooit ('Gold Soundz') en zelfs nog een enthousiaste indie cult hit ('Cut your Hair'). Luister ook eens naar de tegentonen in 'Stop Breathin''. Na dit album volgden er nog drie, waarvan ook 'Brighten the Corners' in deze Top 10 staat. Niet voor niets is dit de enige band naast The Beatles met 2 albums in deze lijst. Ik ben gewoonweg fan van hen. Nagekomen bericht: na een reünie tour in 2010 (waarbij wij hen in Paradiso in Amsterdam zagen) was er een nieuwe wereldtour in 2022. We zagen Pavement op dinsdagavond 8 november 2022 in Carré Amsterdam beter spelen dan ooit: een voortreffelijke show, een onvergetelijke avond. Voor een aantal van de songs die avond: klik
hier.
Voor 'Gold Soundz' (met bijbehorend anti-video) van dit album: klik
hier.
8: Pixies - Bossanova (1990)
The Pixies uit Boston was één van de meest invloedrijke bands in de stroom van Amerikaans gitaarexperiment eind jaren 80/begin jaren 90. Op hun eerste demo 'Come on Pilgrim' uit 1987 en fenominale debuut album 'Surfer Rosa' uit 1988 lieten ze een nieuw soort ongepolijste songs horen, ruwe diamanten die me direct aanspraken. Bossanova is hun vierde album uit 1990. Hun sounds klinkt daarop alweer wat gerijpt. Op Bossanova beweegt de band rond zanger/componist/slaggitarist Black Francis zich tussen surf en close encounters/ufo's. Sterke nummers in samenhang, die zoals van The Pixies gewend, vanuit het experiment zijn geschreven. Ik weet nog dat ik Bossanova direct na die release in de zomer van 1992 op een zonnige middag bij een platenzaak in Maassluis kocht. Snel terugfietsen, snel luisteren.Hij pakte me direct. Het zijn van die dingen die je op de één of andere manier onthoudt. Top plaat van een enorm vernieuwende band!
Luister bijvoorbeeld eens naar het pakkende surf-nummertje 'Ana': klik
hier.
9: Pavement - Brighten the Corners (1997)
Drie jaar na 'Crooked rain, Crooked rain' (mijn nummer 7 in deze Top 10) kwamen die gasten van Pavement met dit vijfde album 'Brighten the Corners'. En alweer een schot in de roos van begin tot einde! De sound ontwikkelde zich door, richting ietje meer toegankelijke indie pop, zonder toegankelijk te worden voor een breed publiek. Pavement staat niet voor niets met twee albums in mijn persoonlijke Top10. Really like them! Met de nonchalante houding van anti-helden: unieke band in z'n soort. Ik herinner me hun optreden in hetzelfde jaar als de album release, op het Lowlands festival in 1997. Hoe ik op 'Cut your Hair' in blijdschap heel wat meters door de tent sprong. Ook weet nog met welk nummer ze afsloten en hoe Stephen Malkmus dat nummer aankondigde. "This song is called 'Fin', you know from a shark". Bedenk ik me nu: had dit album niet gewoon op nummer 3 in deze top10 moeten staan? Had even goed gekund.
Luister maar eens naar het catchy Shady Lane: klik
hier.
10: The Beatles - Let it Be (1970)
Deze 10e plek heb ik toebedeeld aan 'Let it Be', het één na laatste album van The Beatles, dat als laatste werd uitgebracht (1970). Let it Be is een verhaal apart, eigenlijk een 'Unvollendete'. The Beatles wilden onder het mom 'terug naar de kern' een nieuw album met rocknummers maken, in een cleane productie. Dit als tegenbeeld van bijvoorbeeld het ultiem overdubte Sgt Peppers. Dat is ze heel goed gelukt, maar op een andere manier dan oorspronkelijk bedoeld. Het idee was om op een andere plek dan de gebruikelijke Abbey Road studio's te gaan repeteren, waar alles gefilmd zou worden voor een documentaire. Zo zaten ze begin 1969 een aantal weken in The Twickenham Film Studios nieuwe nummers vorm te geven en later in hun eigen Apple studio. Het liep niet zoals gewenst. Ze waren niet tevreden, de sfeer was zeker in de filmstudio niet altijd goed en ze besloten het project uiteindelijk te laten voor wat het was. Ze besloten voor die documentaire één keer live te performen en dat was op het dak van hun Londonse Apple gebouw. Dit Rooftop concert laat zien hoe goed The Beatles ook tijdens hun studiojaren nog live samen speelden. The Beatles begonnen erna helemaal opnieuw en dat zou hun laatste album 'Abbey Road' worden. De vele uren vaak nog ruwe opnames van dit onvoltooide 'Get Back project' werden uiteindelijk aan de weirde producer Phil Spector gegeven om op te werken tot dit 'Let it Be' album. Sommige nummers erop komen zo van het Rooftop concert, andere klinken als ruwe demo's en bij het titelnummer zette Phil er ongevraagd een heel orkest onder. Het goede nieuws is dat hiermee toch veel geweldige nummers behouden zijn gebleven. 'Two of Us', 'Dig a Pony' en 'I've got a Feeling' behoren tot mijn favoriete Beatles nummers. Daarom zet zelfs 'Let it Be', voor The Beatles zelf een niet afgerond project, in deze top 10 op de afsluitende tiende plek. Het album heeft soms iets van een demo en andere keren is het echt overgeproduceerd: Paul schrok zich rot toen hij de strijkers hoorde die Phil Spector onder 'The long and winding road' had gezet. Onbegrijpelijk dat rooftop 'Don't let me down' er niet op staat. The Beatles dus op nummers 1 en 10, als de briljante pijlers van alle muziek die na hen kwam. Nagekomen bericht: dit album kreeg alsnog veel meer glans door de lang verwachte Get Back documentaire in 2021. We konden urenlang naar The Beatles kijken die werkten aan deze songs, als de eerste real live soap ooit gemaakt. Ook was daarin voor het eerst integraal hun legendarisch geworden rooftop optreden te zien.
Voor het geweldige 'I've got a Feeling' on the rooftop op 30 januari 1969: klik
hier.
De andere albums van mijn longlist (in willekeurige volgorde)
Songs for Swingin' Lovers - Frank Sinatra (1957), Buena Vista Social
Club – Buena Vista Social Club (1997), Bettie Serveert –
Palomine (1992), Serenes - Barefoot
& Pregnant (1990), Beatles - Abbey Road (1969), Foofighters –
Foofighters (1995), Hallo Venray - The
More I Laugh (1991), Jon Spencer Blues
Explosion – Orange (1994), Pavement - Slanted & Enchanted (1992), Lemonheads - Lick (1989), The Beatles - Revolver (1966), Sonic Youth - Daydream Nation (1988), Daryll-Ann - Happy Traum (1999), Unwound - The future of what (1995), Sloan - Smeared (1992), Smashing Pumpkins –
Gish (1991), The Pixies - Doolittle (1989), The Beatles - Help! (1965), Codeine – The White
Birch (1994), Sexsmith & Kerr - Destination Unknown (2005), G Love & Special Sauce - Coast to Coast Motel (1995), Daryll-Ann - Trailers Tails (2002), Pixies - Surfer Rosa & Come on Pilgrim (1988), Beatles - A Hard Day's Night (1964), Pavement - Wowee Zowee (1995), P.J. Harvey - Rid of
Me (1993), dEUS - Worst Case
Scenario (1994), Beatles - Magical Mystery Tour (American, 1967), Pavement - Terror twilight (2000), Frank Sinatra - Come Dance With Me (1959), Dinosaur Jr - Bug (1988), Creedence Clearwater
Revival – Cosmo’s Factory (1970), Guided by Voices - under the bushes, under the starts (1996), The Beatles - Rubber Soul (1965), Daryll-Ann - Don't Stop (2004), Nirvana – Nevermind (1991).
Mijn muzikale fundament (met dank aan mijn vader)
Al op mijn 8ste kreeg ik van mijn ouders een 2e hands Dual pick up en een Philips versterker/tuner (zo één als op de foto hieronder). Toen ik 8,5 jaar oud was, kocht ik mijn eerste single. Alle door mij gekochte Top 40 singles die ik me herinner, kocht ik toen ik 8 en 9 jaar oud was. Mijn vader draaide vrijwel ieder weekend jaren 60 muziek en de muziek van The Beatles viel mij daarbij bovenal op. Ik kocht of kreeg zo rond m'n 10e verjaardag het rode dubbele verzamelalbum van The Beatles (1962 - 1966) en niet veel later volgde de blauwe dubbele (1967 - 1970). Ik werd er dedicated Beatles fan door. Ik kocht alle albums en zelfs bootlegs. Ook de jaren erna hoorde ik geen actuele muziek die maar iets in de buurt kwam van die band uit Liverpool. Wat overigens ook gold voor veel andere muziek uit de Sixties die ik dankzij mijn vader goed kende en waardeerde. Tegen alle actuele (muziek)stromen in, bleef ik ook de eerste 2 jaar van de middelbare school enorme Beatles fan. De muziek van The Beatles vulde ik dus aan met andere jaren 60 muziek. Regelmatig gingen we naar de Haagse markt om 2e hands platen te kopen. Op m'n 14e lukte het één sterk album uiteindelijk toch om samen met de pubertijd (waarbij je toch afstand gaat nemen van je jeugd) die interne Beatles hegemonie te breken. Dat was toen in 1987 het eerste albums van Guns n' Roses uitkwam. Van dit album, met de 'gezellige' titel 'Appetite for Destruction', was 'It's so Easy' m'n favoriete track. The Beatles gingen volledig naar de achtergrond om daar heel wat jaren te blijven, al bezocht ik 'vanuit plichtsbesef' in 1989 nog wel het concert van Paul mcCartney in Ahoy. Dat jaar ervoor kreeg ik namelijk nieuwe muzikale vaste grond onder de voeten toen mijn neef op een cassettebandje 6 tracks van 'Surfer Rosa' van 'The Pixies' voor me opnam. Het bleek een voorbode van de revolutie van alternatieve gitaarmuziek die de jaren erna zou volgen. Op die golf ontdekte ik heel veel nieuwe muziek. Op basis van de recensies in muziekblad OOR reisde ik vanuit school regelmatig door naar Rotterdam, naar de grote CD verhuur nabij het station. Het werd een kwestie van opnemen op cassettebandjes, selecteren, cd's kopen, festivals bezoeken, eigen bandje oprichten en heel veel over muziek praten met muziek vrienden. Eigenlijk maakte ik net zo'n muzikale golf, als mijn vader in de Sixties had meegemaakt. Maar dan van alle nieuwe Indie-muziek. Pas rond de wisseling van het millennium kwamen The Beatles bij me terug; eerst heel voorzichtig, later heel nadrukkelijk als mijn muzikale fundament.
Plaatjes draaien op de installatie die later naar mij doorschoof
Ons eigen album: Horizontal Side Members (eind 2021)
Na jaren in eigen liedjes bandjes te hebben gespeeld, was er eind 2021 dan alsnog ons Horizontal Side Members volwaardige debuut album. Wat een mijlpaal! 'Sunny Days' is te vinden op Spotify en bestaat uit 14 indie pop liedjes op een sixties fundament. Klik
hier voor m'n verhaal over dit debuutalbum.
