zaterdag 31 december 2016

Impressionisme en vrouwelijk naakt


Ten tijde van de opkomst van het Impressionisme had het schilderen van vrouwelijk naakt al een eeuwenlange traditie. Kijk maar eens naar de 'Venus van Urbino' van de bekende Titiaan uit 1538 (klik hier). In feite schilderde hij hier gewoon een naakte vrouw die de kijker zelfbewust aankijkt. Door er als kunstenaar echter de titel 'Venus' aan te geven, kwam je ermee weg. Zo hingen dit soort schilderijen eeuwenlang aan de muren, met titels zoals 'Venus' of 'nimfen' verwijzend naar de oude Griekse mythologie. Ook de bekende Peter Paul Rubens (1577 - 1640) schilderde onder diezelfde noemer heel wat vrouwelijk naakt.

En toen kwamen de Impressionisten, die met name het gewone dagelijkse leven gingen vastleggen. Ook een aantal van de oorspronkelijke Impressionisten schilderde regelmatig vrouwelijk naakt. Bekendste voorbeelden hiervan zijn natuurlijk Auguste Renoir en Edgar Degas. Toch zijn er ook van Gustave Caillebotte en Camille Pissarro enkele werken bekend. Aan de andere kant is er bij oer-Impressionisten Claude Monet en Alfred Sisley geen enkel naakt schilderij in hun oeuvre te vinden.

Het was Eduard Manet die in 1863 met zijn 'Olympia' al een grote rel veroorzaakte (klik hier). Hij modelleerde haar naar het bovengenoemde schilderij van Titiaan, maar dan nog explicieter en uitdagender. De titel met verwijzing naar de Griekse mythologie kon toen niet meer voorkomen dat ze er breed schande van spraken. Maar het leverde hem veel aandacht op.

Je vindt hieronder een aantal voorbeelden van vrouwelijk naakt van beroemde en minder beroemde Impressionisten. Let nog even speciaal op bovenstaand schilderij van Renoir, dat bij exposeren veel hoon van critici over zich heen kreeg, omdat hij haar huid groene schaduwen mee gaf van het omringende groen. Leuk weet-feitje is ook dat het 'liggend naakt' van Isaac Israëls in 2009 door het publiek werd gekozen als 'mooiste Nederlands naaktschilderij'. Onderaan vind je ook je werken van enkele hedendaagse Impressionisten die je ook elders op deze Blog kunt terugvinden.

Eduard Manet - Olympia (1863)
Auguste Renoir, Torso, sunlight effect (1875)
Auguste Renoir, before the bath (1875)
Berthe Morisot, before the mirror (1890)
Edgar Degas, after the bath (1883)
Joaquin Sorolla, nude woman (1910)
Maximilien Luce, nude woman sitting 3 quarters (1901)
Anders Zorn, I Wikströms atelje (1889)
Anders Zorn, The Tub (1888)
Isaac Israëls - liggend naakt (tussen 1894 en 1900) (klik hier)
Pierre Auguste Renoir, after the bath (1888)
Edgar Degas, the tub (1886)
Vladimir Volegov

David Shevlino
Vincente Romero Redondo
Yuri Krotov