Claude Monet (1840 - 1926)

De grootste kunstenaars blijken zij, die zichzelf in de loop van hun jaren (als het ware) opnieuw weten uit te vinden. Je ziet die ontwikkeling onmiskenbaar, als je hun werk door de jaren heen volgt. Het latere werk lijkt bijna op niets meer op het werk uit jongere jaren, is eruit voortgekomen en er tevens van losgekomen. Rijpheid, verkregen uit een groot talent, samen met inspiratie, experiment en de daarbij behorende vasthoudendheid en durf. Claude Monet (1840 - 1926) is hiervan absoluut een toonbeeld (maar ik zou ook kunstenaars als Vincent van Gogh en The Beatles kunnen noemen).

Je vindt hier de link naar de (waarschijnlijk) meest complete website over het werk van Monet. Honderden van zijn werken zijn hier te zien. De diversiteit is treffend. Stijlen lopen zo uiteen, dat het feitelijk verrassend is dat het hier slechts om één en dezelfde kunstenaar gaat. Zie hier: Wikiart Claude Monet

Ter illustratie van het bovenstaande voeg ik hieronder twee van zijn schilderijen; één vroeg werk uit 1868 (hij was toen 26) en één waaraan hij in 1919 en 1920 werkte (hij was toen rond de 80). Hoe fascinerend is dat late werk! De bijzondere lichtwerking, die hij als geen ander wist vast te leggen, is nog steeds aanwezig. Het beeld zelf werd door de jaren heen vrijwel abstract.



'Wisteria' (1919 - 1920)

'River Scene af Bennecourt' (1868)

Zonnegloed (Gedicht wordt Lied)

In de jaren voor m'n boekje 'Zitten in de Zon' (2000) schreef ik behoorlijk wat gedichten. De allereerste was 'Zonnegloed' (1996). Ik maakte er vandaag dit lied van, als impressie van een vroege lenteochtend.

Zonnegloed, voor jou beschreven

Licht en kracht, simultaan

Jouw horizon schenkt leven

En in de verte zie ik het volgende dorp

Land in rust, nevels wit

Het is nog fris, het is nog lente

Zonnegloed vervult de morgen

Zonnegloed vervult het ook morgen

Buiten eten (zomer 2014)

Zomer 2014: de zon breekt door, allemaal naar buiten. Het jonge gezin en een ultieme karakteristiek van zomer: buiten eten!

Bojev aan Tafel (zomer 2009)

Foto's van één van de twee 'muziek-aan-tafel-in-het-gras-concerten' die we zomer 2009 gaven. Voor een impressie van de Bojev liedjes, klik hier voor de latere Bojev post. 

Voor meer foto's: Bojev aan Tafel (2009)

Texel, Sluftervallei (lente 2007)

Lente 2007, een aantal dagen Texel. Rustgevend eilandgevoel. Lentefris bij een krachtige zon.

Dutch Tableau (fotografie)

Fotografie heeft absoluut raakvlakken met de schilderkunst (compositie, belichting, etc.)
Mijn neef Patrick Meijboom is professioneel fotograaf en maakt prachtig geënsceneerde kunstfoto's. Hierbij zijn masterpiece 'Here comes the Flood' (2014).

Voor meer info: http://www.dutch-tableau.nl/

Hans Versfelt (Nederlandse Impressionist)

Naar het werk van de Nederlandse impressionist Hans Versfelt (uit Breda) kan ik blijven kijken. Van grote klasse! Check zijn Blog hansversfelt.wordpress.com of website hansversfelt.nl. Je vindt hierna enkele van zijn zomerse werken.

 

 

Rutger Hiemstra (Nederlandse Impressionist)

Of ook Nederland hedendaagse impressionisten kent? Jazeker! Kijk eens naar dit aansprekende plein-air schilderen van Rutger Hiemstra. Check zijn Blog krabbenvangen.blogspot.nl.

 

 

Ken Knight

Ken Knight (1956) is een hedendaagse Australische Impressionist. met geheel eigen signatuur. 

'North Head from Georges Heights' (2006)

 

Kijk voor een overzicht van zijn kleurrijke werken hier: www.kenknight.com.au

Boris Nicolaiev

Eén van mijn favoriete schilderijen: 'You and your garden' (2001) van Boris Nicolaiev:

Alfred Sisley

Eén van mijn favoriete schilderijen: 'Banks of the Loing, Saint Mammes' (1885) van Alfred Sisley:

 

 

Ik ben liefhebber van het werk van Alfred Sisley. Hij was zeker niet de opvallendste schilder uit de originele Franse impressionistengroep. Sterker nog: hij leidde een teruggetrokken leven en maakte - anders dan Monet en Renoir - bij leven geen commerciële successen mee (lees: hij leefde in relatieve armoede). Zijn schilderwerken zijn nu stuk voor stuk topstukken in toonaangevende musea.

Kijk hier voor een overzicht van zijn werken: wikiart.org/sisley

 

Geloofsleven (2000)

Zijn geloofsleven was geen zaak van vele toeters en bellen. Aan hem waren ingewikkelde teksten en overpeinzingen niet besteed. Voor hem was geloven iets luchtigs, iets van de wind in je haren en de zon op je hoofd. Uit zijn totale beleven sprak een dankbaarheid, die anderen kon verbazen.

Met dat gevoel stond hij op en dankte hij voor de nieuwe dag. Afgewogen gebeden pasten hem niet. Iedere dag dankte hij zijn schepper met een eenvoud alsof hij tegen een goede vriend sprak.

De bomen langs het water en de bloemen in de weide vertelden hem meer over de schepping, dan al die gewogen teksten. Hij begreep maar al te goed, dat geloven iets persoonlijks is. Verbazen kon hij zich wel over de ingewikkeldheid waarmee anderen geloofszaken konden beleven. Al die conflicten stonden ver van zijn innerlijk beleven af. Voor hem was geloof iets van eenvoud, van dankbaarheid. Hij had het leven lief en het leven hem.

Zitten in de Zon, 2000: opgedragen aan mijn opa Pieter Koornneef (1922 - 1998)

Terugkeer naar Rust (tekst wordt lied)

'Huis van de visser in Varengeville', Claude Monet (1882)

In het boekje 'Zitten in de Zon' dat ik in het jaar 2000 schreef, stond een tekstje dat ik schreef met de titel 'Terugkeer naar Rust'. Je vindt dat tekstje, geïnspireerd op het schilderij 'Huis van de visser in Varengeville' van Claude Monet, hier direct onder. In 2016 hield ik een tijdens een inspiratiedag zeven inspiratiesessies over de Impressionisten (zie hier). Iedere sessie sloot ik zingend met gitaar af met het lied dat ik later van deze tekst maakte. Je vindt dat lied 'Terugkeer naar Rust' hier ook onder.

Nu loop ik weer langs deze wuivende halmen. Kleurrijke struiken, met de blauwe zee dichtbij. Hier loop ik met mijn gezicht naar de zon over het smalle pad en zie de bloemen. Ik passeer het kleine huis met het rode dak. De bewoners zitten net op hun bankje ervoor. Ik groet hen en zij groeten mij.

Hier sta ik nu voor het eerst in lange tijd, op de hoogste rots, de zee overziend. De schittering van het zonlicht in het water vermengt zich met de warm trillende lucht. Op deze trilling zie ik zeilbootjes varen. Witte zeilen weerspiegelen in het water.

Staande en vol herkenning, terug van weggeweest, sta ik hier en kijk om me heen. Beschouwend. Wat is er veel gebeurd, wat heb ik veel kunnen doen. Nu ben ik teruggekeerd naar waar ik zo van genieten kan. Na alle hectiek, na alle beweging, ben ik teruggekeerd naar rust.

'Terugkeer naar Rust' op de akoestische gitaar

Onder de Bomen (2000)

We zitten er nu een uurtje of twee, het volle terras. Terwijl mijn tafelgenoten met hun gezicht naar de straat gekeerd zitten, kijk ik precies andersom. Vanuit hieruit overzie ik juist die tientallen gezichten op dit terras onder de bomen. Een levendig tafereel op een zonnige dag als deze. Mensen in hun diversiteit.

Bomen filteren het felle zonlicht van dit tijdstip van de dag. Overal zie je zonnestralen gezichten en tafeltjes oplichten. Alles bij elkaar een mooi kleurenspel, met op het einde van het terras twee markant geverfde monumentale panden; de ene paars, de andere geel van tint.

Tussen al die mensen in drukke gesprekken - en kinderen spelend in de zandbak - lopen serveersters af en aan. Eén van hen stopt bij ons tafeltje en deelt appelgebak van haar dienblad. Dit hier zitten heeft iets van eenvoud. Tegelijkertijd is het een magistrale belevenis, voor wie dit doorvoelen kan.

(Zitten in de Zon, 2000: geïnspireerd op bezoek Beestenmarkt, Delft)

Nieuw Geluk (2000)

Bij het wakker worden (het was nog vroeg) merkte ze het al. Ze voelde een bijzonder soort gedragenheid, die zich uitte in een sterk rustgevend gevoel. Alles wat ze dacht, was scherp omlijnd en stond haar helder voor de geest. Opeens zag ze haar beleven van de voorbije tijd in het juiste perspectief. Ze zag het als van een afstand, hoe ze had moeten strijden om staande te blijven.

Eenvoudig was het niet geweest. Nu realiseerde ze zich, dat deze moeilijke periode voorbij was. Een intens gelukkig gevoel vol berusting maakte zich van haar meester. Voordat ze het wist, stond ze naast haar bed en schoof de gordijnen open. Voor het geopende raam merkte ze dat de ochtend nog fris was. De vroege zon groette haar (en zij groette met een welgemeende lach terug).

Vandaag was een feestdag, iets van een nieuw begin. Het geluk van dat besef was zo groot, dat ze het in haar binnenste voelde jubelen. Zoals ze de vogels hoorde zingen, zoals de dauwdruppels op het gras haar nu opvielen, dat hele ademen van de natuur, ze wist zich er nu mee verbonden.

Zo heeft ze daar een tijdlang roerloos gestaan en heeft de zon zien klimmen boven de horizon. Dit was iets tussen haar en het leven. Het was een nieuw geluk, haar gegeven, dat haar nog lang bij bleef.

(Zitten in de Zon, 2000)

De Toespraak (2000)

Hij stond op en keek om zich heen. Ik zag een korte glimlach toen hij naar ons keek, waarna hij zich bedacht en één keer heel aandachtig om zich heenkeek voordat hij zijn woord aanving.

"Vrienden", zo begon hij. "Ik ben jullie zeer dankbaar voor jullie aanwezigheid. Zelden heb ik de warmte van genegenheid zo diep in mijn binnenste kunnen voelen als deze avond. Zelden zag ik een zo grote groep mensen, die mij zeer dierbaar zijn, bij elkaar." Hij stopte even en slikte zijn emoties weg. "Jullie kunnen je er geen voorstelling van maken, hoe groot het geluk is, dat ik nu in mij voel", vervolgde hij zijn geladen woorden. "Voor mij is niets in het leven belangrijker, dan deze vriendschap. Ik heb met jullie allen kunnen spreken vanavond: met de één had ik een gesprek vol oprechte diepgang, met de ander heb ik heerlijk gelachen!" Zijn ogen behielden ook bij de daarop volgende terugblik op zijn leven die twinkeling. Allen voelden we ons onderdeel van een avond vol warmte en kleur.

"Daarom dank ik jullie allen voor jullie aanwezigheid. We staan veel te weinig stil bij het grote belang van vriendschap", besloot hij zijn dankwoord. Hij knikte nog even en liep rustig terug naar zijn plaats. Ik zag tranen over zijn wangen lopen. Hij was oprecht geëmotioneerd.

Zijn grote persoonlijkheid schuilt in het feit, dat hij deze emoties durft te tonen. Het bleef erna even stil; iedereen koesterde dat geluk van het samenzijn, in de grote tuin. Het was zijn 75ste verjaardag.

(Zitten in de Zon, 2000)

Over de Velden (2000)

Hier lig ik op mijn buik in het wuivende gras, vol gele bloemen. Boven mij witte wolken tegen het blauw, gedragen door hoge winden. Ik zag zojuist, dat ze deze kant op komt gefietst. Vanaf hier zag ik haar gestreepte jurk goed, rood en wit, wapperend in de wind.

Naast mij ligt mijn fiets in het gras. Als zij zo over het pad langsrijdt, zal ik haar verrassen met een eenvoudig lied. Meerdere deuntjes vechten om voorrang in mijn hoofd.

Nu moet ik denken aan de eerste keer dat we elkaar spraken. Dat was direct vol wederzijdse interesse en onverwachte wendingen. Naar onderwerpen hebben we nooit hoeven zoeken. Er is altijd voeding vanuit het onverwachte. Zo wierp ik zojuist spontaan, met fiets en al, in dit hoge gras.

Daar kom je en ik hoor mezelf al zingen, een geïmproviseerd lied.

(Zitten in de Zon, 2000)

Groot Artiest (2000)

Een krachtig performer is hij. Het gaat er niet eens om welk lied hij zingt en speelt, maar hoe! Hij houdt niet in. Vanuit de voordracht spreekt zijn hele gevoel. Zijn begeleidend spel is vol overgave en bezieling.

Enkele momenten voordat hij begint, is het volkomen stil in de zaal. Om deze geladen stilte heeft hij niet gevraagd. Hij dwingt deze als vanzelf af door zijn persoonlijkheid. Toonbeeld van breekbaar geluk en afwachtend verlangen.

Ieder gezongen woord is nu gemeend, heeft diepte, omdat hij het verbindt met zijn gevoel. Voor hem geen terloopse performance. Op het moment dat hij zingt, is hij het lied. De melodie overstijgt als het ware zijn persoon. Dit is expressie van de ware kunstenaar. Slechts met piano en stem. Dit lied beroert bij mij nu al dat, wat ik niet precies omschrijven kan. Hij is een groot artiest.

(Zitten in de Zon, 2000: geïnspireerd op een optreden van Ramses Shaffy)

Peder Severin Kroyer

Eén van mijn favoriete schilderijen: Hip Hip Hurrah! (1888) van Peder Severin Kroyer:

 

 

Ook Denemarken kende een groep 'Impressionisten' rond het dorpje Skagen. Peder Severin Kroyer (1851 - 1909) was hun 'grootmeester'. Al die Skagen-schilders staan afgebeeld op dit schilderij.

 

Je vindt hier een overzicht van zijn oeuvre: wikiart.org/kroyer

Joaquin Sorolla

Eén van mijn favoriete schilderijen: 'Mending the sail' (1896) van Joaquin Sorolla:

 

Joaquin Sorolla (1863 - 1923) was een Spaanse schilder. Hij was gedurende zijn leven erg succesvol: ontving meerdere grote internationale prijzen. Zijn werk ontwikkelde zich tot het impressionisme, veelal met kleurrijke thema's rond het strand. Opvallend is dat zijn werk het grote formaat behield, ook toen hij buiten (plein-air) ging schilderen. Zo is bovenstaand originele schilderij 3 meter breed bij 2,20 meter hoogte. Hieronder afgebeeld zijn deels nog realistische werken. De behandeling van het licht heeft in al deze schilderijen een sterke associatie met het Impressionisme. Voor de post over ons bezoek aan het Sorolla Museum in Madrid: klik hier. In deze post (klik hier) zet ik werken van Sorolla naast enigszins vergelijkbare werken van tijdgenoten Frank Benson en Peder Severin Krøyer.

 

Vissers van Valencia (1895)

 

Na het bad (1908)

 

Je vindt een overzicht van zijn werk hier: wikiart.org/sorolla

Claude Monet

Eén van mijn favoriete schilderijen: Bordighera (1884) van Claude Monet ('de grote impressionist'):

Frank W. Benson

Eén van mijn favoriete schilderijen: 'Sunlight' (1909) van Frank W. Benson:

 

Frank W. Benson was een Amerikaanse schilder (1862 - 1951), die impressionistisch ging schilderen nadat hij vanaf 1883 in Parijs in aanraking kwam met het werk van de Franse impressionisten. Dat impressionisme straalde uit naar de Verenigde Staten. Het was Frank Benson, die in 1897 de zogenaamde 'The Ten' oprichtte; een in Amerika bekend collectief van tien destijds vooraanstaande impressionistische schilders.

Gustave Caillebotte

Eén van mijn favoriete schilderijen: 'Périssoirs sur L'Yerres' (1877) van Gustave Caillebotte:

 

 

Gustave Caillebotte (1848 - 1894) was niet alleen schilderend lid van de initiële groep van (toen zo genoemde) 'impressionisten', waartoe ook Renoir, Monet, Pisarro, Sisley en Degas behoorden. Hij was door een grote erfenis ook de mecenas van de groep. Hij kocht belangrijke werken, direct na het voltooien ervan. Zijn schilderijen-erfenis aan de Franse staat - ze weigerden de helft, niet wetende wat ermee aan te moeten - vormde jaren later het belangrijkste startkapitaal voor het Parijse Musée D'Orsay. Een overzicht van zijn werk vind je hier: wikiart.org/caillebotte

 

Impressionisme

Eigenlijk is 'Zitten in de Zon' een geschreven ode aan het impressionisme, een aantal keren zelfs expliciet. Niet geheel toevallig stond op de voorkant een afbeelding van 'La Seine a Asnieres' van Pierre Auguste Renoir. Het is een zomers beeld uit 1879 van twee mensen in een roeiboot op de Seine. Met name door het krachtige gebruik van de complementaire kleuren oranje en blauw, maakte het een enorme indruk op me toen ik het voor het eerst zag. Dat was overigens in de National Gallery in London. Renoir maakte een dermate krachtig gebruik van het kleurenpalet, dat het was alsof juist dat ene schilderij in de zaal door een zonnestraal werd opgelicht.

Ik herlees mijn eigen woorden:

Al die kleuren

Zoals de Franse impressionisten de natuur bekeken, bekijken weinig mensen de natuur. Ik heb veel van hen geleerd. Nu kijk ik veel geïnteresseerder naar het licht op de bladeren en de kleuren van het land.

Ik kan uren wegdromen met die schilderijen waarop zij de natuur vastlegden. De kleuren die de natuur ons geeft, zijn onbegrensd boeiend. Kijk eens naar het prachtige blauw van de lucht. Zie eens hoe prachtig de rode dakpannen van de oude boerderij afsteken tegen de witte muren en de groene kastanje.

Die kleuren kunnen mij zoveel zeggen en ik beweer dat de impressionisten mij hier veel over vertellen. Wat moet het prachtig zijn als je een beeld van zomer op een schildersdoek kunt vangen. Mijn bewondering voor deze kunstenaars blijft groot.